شهر بهارستان با وجـــود این که یکی از شهرهای جدیدالاحداث می باشد ولی متاسفانه برخی از پارامترهای موجود که می بایست در ساخت این شهر رعایت شود را دارا نمی باشد و این مسئله باعث به وجود آمدن ناهنجاری هایی در سطح شهر شده است. در این راه شورای شهر و شهرداری وظیفه مهمی را در راه توسعه خدمات زیر بنایی ،اصلاح ساختارها و بهبود کیفی محیط زیست شهری ،توزیع عادلانه تسهیلات و امکانات شهری در تمام نقاط، رسیدگی به مناطق کم برخوردار و نهایتاً جلب رضایت عامه مردم را عهده دار است.

بهارستان همچون زمینی آماده کشت است که وظیفه شورای شهر و شهرداری است که با پاشیدن بذرهای سالم که همانا تعیین اولویت ها و تصویب لوایح سرنوشت ساز است، میوه های گوارا را برای نسل بعد از خود به ارمغان آورد.

انتظام ، انسجام و تعادل بین مجموعه عناصر تشکیل دهنده جامعه شهری و به عبارت دیگر ایجاد توازن و هماهنگی در عموم ساختارها و سامانه های شهری از مصادیق بارز توسعه یافتگی و از جمله ساز و کـــار های اصلی پیشرفت و شکوفایی زیستگاه های انسانی به شمار می رود.

با این توصیف می توان گفت شهری که سلسله روابط و مناسبات اجتماعی آن فاقد تناسب و تعادل نسبی باشد و اندام های آن به طور نا برابر و ناهمگون رشد کند ، خصیصه های شهر سالم را نخواهد داشت و لاجرم در گذرگاه تاریخ و سراشیبی زوال می افتد.

شورای شهر یک نهاد متکی به آراي مردم و برخاسته از اراده ولی نعمتان انقلاب ، نظارت بر عملکرد شهرداری و دیگر سازمان های شهری را با هدف خدمتگزاری به مردم می بایست وجهه همت خویش قرار داده و با تصویب لوایحی که به منافع و مصالح آحاد  جامعه شهری بر آن لحاظ شده است نقش موثری در تحقق اهداف عالیه نظلم بر دارد. شهرداری و شورای شهر می بایست با اعتقاد به این مفهوم که آفرینش و ابتکار، اصلاحات عظیم اجتماعی و یافتن کارهای مناسب برای برون رفت از بحران ها نیازمند خرد جمعی است ، ضمن استوار ساختن مبانی توسعه پایدار و ایجاد بسترهای مناسب برای تأمین عدالت اجتماعی ، تلاش گسترده ای را در زمینه تحکیم پایه های مردم سالاری دینی از خود نشان داده و با اتخاذ شیوه های منطقی و تدابیر هوشمندانه قدم های بزرگی در راه اعتماد سازی و فراهم ساختن رضایت مندی مردم بردارد.

اگر بخواهیم از طرح های مختلف و برنامه هـــای مورد  نیاز جهت  بهارستــان امروز سخن بگوییم می بایست آنها را در چند حوزه تقسیم بندی نماییم:

·       مباحث فرهنگــی:

نام پرآوازه اصفهان ، این اَبَر شهر تاریخی همواره با فرهنگ و هنر وصنعت قرین بوده است . از روزنه های روشن هر یک از آثار تاریخی این شهر می توان نگاه را تا به ارتفاع آسمان آبی معنویت وعرفان پر داد و از شاخسارهای پربار هنرش خوشه های بلور آگین قداست و شگفتی چید.

شهر بهارستان که در نزدیکی اصفهان واقع شده است باید دارای مؤلفه های فرهنکی مذهبی در شأن اصفهان باشد. چرا که رمز و راز عظمت و بزرگی  در پویایی ، اصالت و حیات فرهنگی بهارستان است .

باید نهال فرهنگی این شهر را از آفت های مهلک ضد ارزشی را که سلامتی اش را تهدید می کند پاک کرد وشالوده فرهنگ و هنر این شهر را از سرچشمـــه فیاض باورها و ارزش هـــای والای اسلام برپا کنیم . هر چند بر این باوریم که فعالیت ها و خدمات شهرداری برای همه ساکنان است  (مسلمانان و دیگر ادیان توحیدی) اما می بایست خیابان سازی و شهر سازی ما نیز در راستای اسلام و اهداف عالیه نظام جمهوری اسلامی ایران باشد.

احیای فرهنگ و هنر اسلامـی ، حفظ اصالت های فرهنگی از تهاجم و تعرض حربه های زنگار گرفته تبلیغاتی دشمنان انقلاب ، توسعه امکانات و تسهیلات فرهنگی ورزشی برای جوانان و نوجوانان و تقویت بنیه های فرهنگی و هنری شهروندان مي بايست از اهداف اصلی در زمينه مسائل فرهنگي شهر باشد.امروزه اثر نرم افزاري اقدامات فرهنگي در توسعه جامعه بر هيچ كس پوشيده نيست.

طرح های فرهنگی می بایست  بدیع ، ابتکاری و خلاق بوده و به دلیل داشتن ویژگی خاص بتواند گروه های مختلف سنی ، بخصوص جوانان و نوجوانان را درزمینه های مختلف هنری ، ورزشی و سایر امور اجتماعی فعال سازد. باید به تأسیس فرهنگســراها ، خانه های فرهنـگ و کتابخانه های غنی و یا تجهیز کتابخانه های شهر که خوراک فکری است پرداخته شود؛ چرا که کتابخانه ها پایه و اساس ظفرمندی های فرهنگ جوامع بشری و از عوامل اصلی رشد و توسعه ملل جهان به شمار می آیند. در جهان امروز میزان ترقی هر جامعه ای در شئون اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصادی و صنعتی ارتباط مستقیمی با میزان مراکز فرهنکی به خصوص کتابخانه های آن جامعه دارد. بنابراین دگرگونی های بزرگ فرهنگی و نهایتاً پیشرفت و شکوفایی همه جانبه کشور را باید در توسعه و ارتقای کیفی و کمّی کتابخانه ها جستجو کرد.

حال با عنایت به این موضوع و حس مسئولیت در برابر موجودیت فرهنگی کشور و شهر خویش ، به اهمیت این رسالت بزرگ که در این رهگذر به دوش می کشیم بیشتر پی می بریم . دلیل رسیدن به این مرزهای تعیین شده مــا را بر آن می دارد که در پیمایش راه درازی که در پیش روی داریم ، حتی لحظه ای درنگ را جایز نشماریم و در راه توسعه به مفهوم علمی کلمه که زیر بنای تحقیقاتی و مطالعاتی دارد، از راه باز نمانیم .چرا که به عنوان نمونه بر طبق استانداردهای بین المللی می بایست به ازای هر شهروند حداقل 3 عنوان کتاب موجود باشد .آیا بهارستان 150000عنوان کتاب دارد؟؟!

v     ساخت و تاسیس فرهنگسرای بزرگ بهارستان و خانه های فرهنگ محلی.

v     کتابخانه و قرائت خانه.

v     سالن اجتماعات و یا مجتمع بزرگ نمایشی با سالن چند منظوره و گالری.

v     تأسیس جشنواره فرهنگی هنری بهارستان.

v     برگزاری سلسله نشست های علمی ، فرهنگی هنری.

از نیازهای اساسی شهر می باشد که می بایست با برنامه ریزی های دراز مدت و کوتاه مدت به آن جامه عمل پوشاند.

پرداختن و نهادینه کردن فرهنگ شهروندی:

فرهنگ شهروندی یکی از رسالت های مهم در شهرداری بحث مربوط به حوزه تربیت شهری است . کار شهرداری تنها جمع کردن زباله ها و یا آسفالت کردن خیابان ها نیست . انقلاب فرصت های مناسبی در اختیار ما قرار داده است و ما باید از این فرصت ها استفاد های لازم را ببریم . نباید از ملتی که خون خود را فدای این مرز و بوم کرده اند غافل شویم. در این راستا باید آنچه که وظیفه ما است انجام دهیم .  ما باید در جهت نیازهای فرهنگی و تربیتی که اساس کار ما است تلاش های زیادی صورت دهیم  و در جهت توسعه فضاهای فرهنگی و ورزشی جوانان و بانوان را تحت پوشش قرار دهیم . ما بايد ارزيابي صحيحي از فرصت هاي فرهنگي اجتماعي با گرايش ارتقاي فرهنگ شهروندي داشته باشيم كه اين امر مربوط به حوزه فرهنگي اجتماعي و كميته فرهنگ شهروندي است كه لازم است پس از انجام مطالعات در اين زمينه لوايحي تنظيم و به شورا ارائه شود. در ایران در حال حاضر 62%  جمعیت در شهـــرها زندگی می کند و جمعیت شهر نشینی با نرخ رشد 7/3%  هر20 سال 2 برابر می شود به طوری که تا سال 1400 ما حدود 80 میلیون شهرنشین خواهیم داشت .

آموزش شهروندی برای حل مشکلات فرهنگ شهرنشینی نه تنها ضروری بلکه نیاز فرداست .

آداب و رسوم زندگی شهری مسأله ای اکتسابی و آموزشی است که 2 جنبه دارد:

ý     آموزش دهندگان.

ý     آموزش پذیرندگان.

برخی از الزامات قانونی شده مثل ساخت و ساز ، حمل و نقل و ترافیک.

برخی نیز به صورت قانون نانوشته ای است و ضمانت اجرایی ندارد مثل نظافت ، فرهنگ آپارتمان نشینی. یکی از نکات مثبت فرهنگ ما ، وجود مباحثی در فرهنگ دینی است که در دیگر فرهنگ ها کمتر وجود دارد مثل نظافت ، حق همسایه و .....

فرهنگ شهر نشینی با فرهنگ اداره شهر قرین است همانطور که شهروندان به رعایت نکات شهروندی ملزم هستند مدیران نیز می بایست فرهنگ سازی کنند. مدیران باید برای ارائه پروژه های فرهنگی و اجرایی نیز فرهنگ سازی نمایند.اگر یک مقداری در آموزش های شهروندی سرمایه گذاری کنیم صرفه جویی بیشتری است  تا بدون آموزش بخواهیم صدماتی که به شهر وارد شده را جبران کنیم .به عبارت دیگر آموزش دادن وسیله ای است برای جبران اشتباهات تخلف شهروندان از تکالیف شهروندی نسبت به وسایل ، پروژه ها وسایل مربوط به امور شهری است .

پس مدیریت شهری باید برای اداره شهر فایلی را باز کند تا هزینه هایش پایین بیاید.

حال اگر فرهنگ شهرنشینی آموزش داده شود و این مسأله جا بیفتد ،دیگر با پدیده ای به نام تخریب  مبلمان شهری روبرو نخواهیم بود. بلکه آموزش صحیح ،مشارکت مردم را در اجرای پروژه های عمرانی در پی خواهد داشت و همچنین تحمل مردم در برابر مسائلی مانند ساخت و سازهایی که به دلیل آن محدودیت هایی در زندگی مردم ایجاد می شود،بالا برده می شود و عواقب منفی کمتری در آن دیده می شود.

متولی آموزش های شهرونــدی باید شهــرداری ها باشند و این عرفی است که در دنیا چنین عمل می شود.

v   برنامه های آموزشی، محلی و فرهنگسرایی باشد ، همانند:  مهارت های زندگی،روانشنـــاسی،آموزه های دینی، آموزشی داده شود.

v     از رشته های علوم اجتماعی خواسته شود و نظر سنجی و نیاز سنجی کنند.

v   مهم ترین بحثی که باید در بحث آموزش شهروندی استفاده شود استفاده از پتانسیل برخی نقاط شهری است مثل اتوبوس واحدها و ایستگاه ها و ....

v   از رسانه های مکتوب و رسانه های تصویری استفاده شود. جزوات آموزش شهروندی و شهرنشینی تهیه و توزیع شود مثل کنترل استرس ، بهداشت روان، فرهنگ آپارتمان نشینی.

v     شیوه های آموزش بحث مهمی است. موضوعات مختلف شهروندی باید با ادبیات عامیانه باشد.

v   بحران عدم آشنایی با مفاخرمان معضل زیادی را ایجاد می کند پس باید  از گسترش نا آشنایی نسل جدید با فرهنگ گذشته جلوگیری شود.

v   تاسیس کانون ها و انجمن هایی که باید ابتدا جاذبه های گرد هم آیی را ایجاد کنیم پس از آن آموزش دهیم چرا که آموزش شهروندی مقوله ای است غیر رسمی پس اجباری در کار نیست .

v     کانون بر اساس گروه های سنی ، مشاغل مثل کانون مادران ، شهروندان کوچک و......

v   محیط خانواده با آموزش مادر باید محیطی آموزشی شود.با توجه به اینکه در ایران مهمترین رکن آموزشی خانواده است پس با این ترتیب مادران در زمینه تربیت فرزند، تحکیم بنیادهای خانواده ، روابط زناشویی ،آموزش شهروندی محیط خانه ، با بیشترین اثرگذاری ، به محیط آموزشی تبدیل می شود.پس آموزش مادران ، ضامن اجرایی تعالی و رشد فرهنگ شهروندی است .

·       خدمات شهری وامور شهر:

 مراحل مختلف رشد وتوسعه ، تحــــولات بسیاری را در خود پذیرا می شود و دائماً در جریان این دگرگونی ها نیازمندی های جدیدی پدیدار می شود که اگر بی پاسخ بمانند ، دیری نخواهد پایید که بنیان های واقعی و ساختارهای عمومی آن شهر دچار تزلزل می شود.  

رشد روز افزون جمعیت شهری و به تبع آن تراکم ساختمان های مسکونی ، خدماتی و تجارتی و نیز مشکلات گوناگونی چون معضلات ترافیکی ، آلودگی زیست محیطی و نظایر ان از جمله مسایل بسیار با اهمیتی است که امروزه بسیاری از کارشناسان و مدیران شهری را به خود معطوف کرده است .

در این میان چگونگی جمــع آوری و حمل زباله و نیز بازیافت مواد زاید و یا تبدیل زباله به کود آلی از اهمیت و ارزش ویژه ای برخوردار است ، به طوری که اگر همپای  رشد شتابان جمعیت گزینه ها و روش های کار ساز نوینی در حل و فصل زباله انتخاب نشود، شهر در هجوم بی امان و ویران گر آلودگی ها و بیماری های ناشی از زباله لحظه های تلخ مرگ تدریجی را در سرنوشت خود رقم خواهد زد.

البته نباید پنداشت که عرصه خدمات شهری محدود و محصور به جمع آوری و حمل زباله است و تنها رسالت شهرداری در عرصه خدمات شهری انجام این امر است .چرا که اداره آتش نشانی ، خدمات و فضای سبز، ستادرفع سد معبر، کنترل ساختمان ،حفاری های سطح شهر و برنامه ریزی و کنترل از شاخصه های عمده و متنوع فعالیت خدمات شهری محسوب می شود و از امور مهمی که در این میان مورد نظر است ارائه خدمات جمع آوری زباله در تمام سطح شهر به صورت یکسان و مطلوب می باشد.در حقیقت یکـــی از بخش های مهمی که در جریان تحقق مدیریت واحد شهری می بایست فعالیت گسترده و چشم گیری داشته باشد  خدمات شهری شهرداری می باشد.

·        مبلمان شهری:

امروزه شهر نشینی تبلور یکی از نیازهای حیاتی انسان است و می توان گفت آن شهری در ایجاد تعلق و دلبستگی شهروندان به خود موفق است که از زیبایی و نظم فضایی بیشتری برخوردار باشد و پیوسته حس خویشاوندی را در ساکنان شهر به وجود آورد و زمینه ساز نشاط و طراوت آنان باشد. ایجاد چنین شرایطی در یک شهر سالم به ابزار و تجهیزاتی نیاز دارد که کارشناسان مدیریت شهری به آن مبلمان شهری لقب می دهند. فضای سبز یکپارچه و طبیعی وبه دور از احجام چشم آزار بتن و آهن و نیز هوای آلوده، مطابق میل طبیعی و خواست شهروندان است. شهر بهارستان در حاشیه کویر و در دامنه کوه قرار دارد. عنصر آب در خاطره همه شهروندان جایگاه ویژه ای دارد. لطافت و طراوت آب هنگامی که با ضرباهنگ، حرکت و جوشش و ریزش آن همراه می شود فضای دل انگیزی را برای آرامش و روان شهروندان ایجاد می کند و می توان از این نعمت الهی بهره های فراوانی برد که از این میان به مــــوارد ذیل اشاره می شود:

v     طراحی و ساخت آب نما در رفوژهای سطح شهر

v     طراحی و ساخت آب نما با استفاده از حرکت های آب و نور ( در دریاچه زیتون)

v     طراحی و ساخت آب نماهای متحرک در میدان ولی عصر (عج)

عنصر نور نیز در فرهنگ ملی و مذهبی ایرانیان نشانه ای از قداست و پیروزی بر ظلمت و بدی ها و یگانگی و زیبایی ذات باری تعالی بوده است. استفاده از نور در شب برای نشان دادن جلوه های بی نظیر و آمیزه های مذهبی و شهری در بهارستان می تواند نمای بسیار زیبا از این شهر را به نمایش بگذارد.

همچنین در مورد مسأله مبلمان شهری می توان به  قانون نظام مند تبلیغات شهری و طراحی بیلبورهای تبلیغاتی (فرهنگی –مذهبی و ...)، سایبان های ایستگاه اتوبوس با تعریف و القای مسایل شهری و شهروندی و.... اشاره نمود.

·       فضای سبز:

پویایی ، شادابی و دوام و بقای شهرها در گرو وجود یک سلسله اصول معین و مشخص شهرنشینی است.

یکی از مهم ترین این اصول ایجاد و گسترش فضای سبز مناسب در شهرهاست .اهمیت این موضوع به حدی است که می توان مشخصه اصلی یک شهر سالم و پر نشاط را گستردگی و توسعه فضاهای سبز در آن شهر دانست . افزون بر این وقتی آشکارا می بینیم که بهارستان در مرکز فلات ایران قرار گرفته و دائماً از سوی کویر تهدید می شود، به ضرورت گسترش روز افزون فضای سبز در آن پی می بریم.

یقیناً پیشروی و زایش کویر، آلودگی های جوّی و زیست محیطی ناشی از سوخت کارخانجات، كارگاه ها، وسايل نقليه سنگين و مواردی از این قبیل، خطرات بزرگی به شمار می آیند که تنها از طریق ایجاد فضاهای سبز و گسترش پوشش های گیاهی قابل پیشگیری می باشند.

مهم ترین کار اجرایی در این مبحث استفاده از پتانسیل موجود در امر ایجاد فضای سبز در سطح شهر است که همان بلوارها و حاشیه پیاده روها می باشد.

·        شهرسازی و عمرانی :                               

ایجاد هماهنگی، تناسب و توازن در ساختارهای گوناگون شهری از جمله امور مهمی است که می تواند دوام و بقای شهر را تضمین نماید و به عنوان یک پشتوانه مطمئن علمی و عملی، پویایی و شادابی آن را در تداوم زمان استمرار بخشد. با توجه به اهمیت و حساسیت این موضوع حیاتی، شورای شهر و شهرداری رسالت بزرگی را در حفظ سلامتی شهر به دوش می کشد.زیرا اجرای دقیق و صحیح اصول و ضوابط شهرسازی در زمره ی مهم ترین و اصلی ترین وظایف این نهاد به شمار می آید.

قطعاً شهرداری با ایجاد محیطی سالم و متناسب با نیازهای منطقی شهروندان، شهر را به مرز شکوفایی و زیبایی  نزدیک می سازد. اما این هدف به تحقق نخواهد پیوست، مگر اینکه شهرسازی با تکیه بر موازین بنیادی و قوانین موجود، در کنترل ساختمان ها همت ورزد و چشم پوشی از تخلفات ساختمانی را جایز نشمارد.

بی شک نادیده گرفتن ضوابط شهر سازی، عدم رعایت اصول بدیهی و تفکیک و فروش غیر قانونی اراضی بزرگ و کوچک ضربات جبران ناپذیری را بر موجودیت و هویت شهر فرود می آید و در نتیجه با توسعه بی رویه و غیر قابل کنترل شهر و روابط و مناسبات شهری از هم خواهد گسیخت.

v     مباحث تأسیسات شهری

v     مشخص شدن حریم شهر

v     تکمیل فاز 2 و3

v     روشن شدن تکلیف زمین های رها شده در شهر

از اهم مطالبات قابل پیگیری در شهر بهارستان در زمینه شهرسازی است.

نوشته شده توسط خسرو دهاقین در شنبه یازدهم اسفند ۱۳۸۶ |